Not: Çince atasözlerini dilimize çevirirken metni daha anlamlı kılmak adına orjinal Çince cümlelerde yer almayan bazı kelimeler ekledik ya da bazı kelimeleri çıkardık. Her çeviride mutlaka ‘gain and loss’ durumu olacaktır. Söz konusu Çin atasözleri farklı şekillerde çevrilebilir.
Öğüt Veren Çin Atasözleri
小洞不堵大洞难补。
Xiǎo dòng bù dǔ dà dòng nán bǔ.
“Küçük deliği durdurmazsan büyük deliği yamayamazsın.”
Öğüt veren Çin atasözleri arasında en çok bilinenlerden bir tanesi olarak yukarıdaki söz karşımıza çıkıyor. Sorunları küçükken halletmek gerektiğini sorun büyüyünce çözmenin zorlaşacağını ifade ediyor. Türkçe’de kullandığımız ‘yılanın başını küçükken ezeceksin’ tabiri bir yönüyle bu Çince atasözü ile eşleşiyor.
读万卷书行万里路。
Dú wàn juǎn shū xíng wàn lǐ lù.
“On binlerce kitap oku, binlerce kilometre yol yürü.”
Bu Çince atasözü öğrenmenin ve keşfetmenin önemini ifade ediyor. Bilginin kitaplardan ve yaşanan tecrübelerden geldiğini vurguluyor. Türkçe’de kullandığımız ‘çok okuyan mı bilir? çok gezen mi?’ tabiri gibi karşılaştırma yapmak yerine ikisini de yapmayı tavsiye ediyor.
笑一笑十年少。
Xiào yīxiào shí nián shào.
“Gül ve (yaşından)10 yıl azalsın.”
Çin atasözleri arasında en çok bilinenlerden birisi olan bu söz gülmenin insanın gençleştireceğini, genç tutacağını ifade ediyor. Gülen insanın yaşlanmayacağını ve genç görüneceğini söyleyerek insanları mutlu olmaya teşvik ediyor.
大处着眼小处着手。
Dà chù zhuóyǎn xiǎo chù zhuóshǒu.
“Önemli noktayı aklında tut küçük işlere öyle başla.”
Bu Çin atasözü bir şeyi yaparken asıl amaçtan şaşmamayı ifade ediyor. Yani kendinize büyük bir hedef belirlediniz ve ona ulaşmak için küçük adımlar atmaya başladınız, işte o küçük adımların içerisinde boğulmayıp asıl hedefinizi aklınızdan çıkarmamanız gerekiyor. Aynı şekilde bu atasözünü büyük düşün ve küçük adımlarla başla şeklinde ifade edenler de var.
留得青山在不愁没柴烧
Liú dé qīngshān zài bù chóu méi chái shāo
Yeşil tepeler var oldukça yakacak odun olacaktır.
Çin atasözleri umut konusuna çokça vurgu yapıyor. Yukarıdaki söz de hayat devam ettikçe umudun var olduğunu ifade ediyor. Eğer yaşıyorsak her problem için bir çözüm yolu vardır diyerek umut aşılıyor.
Tespit İçeren Çince Atasözleri
一步一个脚印。
Yībù yīgè jiǎoyìn.
Her adım bir iz bırakır.
Yukarıdaki Çin atasözü düzenli olarak çalışmanın önemini vurgulamak için kullanılıyor. Yani hedefe giden yolda her attığınız adım sizi hedefinize bir adım daha yaklaştırır gerçeğini ifade ederek insanları çalışmaya teşvik ediyor. Türkçe’de kullandığımız ‘damlaya damlaya göl olur tabiri’ daha çok birikim yaparken kullanılsa da çalışma mantığı içerisinde düşünülürse yukarıdaki Çince atasözü ile aynı anlamı taşıdığı görülebiliyor.
一个萝卜一个坑。
Yīgè luóbo yīgè kēngr.
Her turp kendi oyuğuna.
Çin atasözleri insana verilen öneme de vurgu yapıyor. Bu söz hiçbir şeyin aslında gereksiz olmadığını, herşeyin ve herkesin bir görevi olduğunu ifade ediyor. Burada aslında kimseyi küçümsememeyi hiçbir şeyi hor görmemeyi öğütlüyor.
金无足赤人无完人。
Jīn wú zú chì rén wú wán rén.
Hiçbir altın saf hiçbir insan mükemmel değildir.
Yukarıdaki Çin atasözü kimsenin mükemmel olamayacağını ifade ediyor. Bizim Türkçe’de kullandığımız ‘hatasız kul olmaz’ tabirini de akla getiriyor. Burada insanları hataları ile kabul etmek gerektiği anlatılarak hoşgörülü olmak öğütleniyor.
塞翁失马焉知非福。
Sài Wēng shī mǎ yān zhī fēi fú.
Sai Weng atını kaybetti, hayır getireceğini nereden bilsin.
Çin atasözleri ile dilimizde yer alan bazı tabirler bazen gerçekten çok yakın anlam taşıyabiliyor. Mesela yukarıdaki söz başlangıçta kötü gibi görünen bir olayın daha sonradan iyiye dönmesini ifade ediyor. Türkçe’de kullandığımız ‘vardır bunda da bir hayır’ tabrine oldukça benziyor.
三个和尚没水喝。
Sān gè héshàng méi shuǐ hē.
Üç keşişin içecek suyu yok.
Çin Atasözleri toplumsal konulara da değiniyor. Örneğin yukarıdaki söz herkese ait olan işi hiç kimsenin yapmayacağını ifade ediyor. Yani görev birisine aitse o görev yapılır, eğer görev ortaya söylenmiş ve biriniz bu işi yapın denmişse hiçkimse o işi yapmaz deniyor. Aslında ofis ortamlarında sıkça karşılaştığımız bir durum.
Aşk Temalı Çin Atasözleri
情人眼里出西施。
Qínɡrén yǎnlǐ chū xīshī.
Aşık (sevgilisine) baktığında Xishi görür. (Xishi Çin’de güzelliği ile meşhur olan bir karakter)
Çin atasözleri arasında dilimizdeki tabirlere oldukça benzeyen bir başka söz de yukarıda yer alıyor. Bu Çin atasözü aşık olan kişinin sevdiğini her haliyle güzel göreceğini ifade ediyor. Bizim kullandığımız ‘güzel bakan güzel görür’ ya da ‘aşkın gözü kördür’ tabirine benziyor.
有情饮水饱无情食饭饥。
Yǒuqínɡ yínshuǐbǎo wúqínɡ shífànjī.
Aşk varsa su karın doyurur aşk yoksa yemek aç bırakır.
Burada aşkın huzur verici, insanı tatmin edici etkisi ifade ediliyor. Her ne kadar bizde ‘aşk karın doyurmaz’ diye bir tabir olsa da, aşık sevdiğiyle aç kalmayı bile göze alıyor.
在天愿作比翼鸟在地愿为连理枝。
Zài tiān yuàn zuò bǐ yìniǎo, zài dì yuàn wéi liánlǐzhī.
Gökyüzünde yan yana uçan kuşlar, yeryüzünde yan yana duran ağaçlar gibi.
Bu deyiş birlikte mutlu olmaya duyulan isteği ifade ediyor. Evlenmek ve sonsuza dek mutlu bir hayat sürmek isteyenler aşkları için bu tabiri kullanıyor.
爱不是占有而是欣赏。
Ai bú shì zhànyǒu, ér shì xīnshǎng.
Aşk sahip olmak değil (birlikte olmaktan) keyif almaktır.
Çin atasözleri aşka da oldukça değer veriyor. Bu söz aşkın sadece sahip olmakla alakalı olmadığı, aşkın daha çok birlikte keyifli vakit geçirmek olduğu ifade ediliyor. Aslında ‘evlilik aşkı öldürür mü’ sorusuna cevap niteliğinde bir Çin atasözü.
有缘千里能相互无缘对面不相逢。
Yǒuyuán qiānlǐ néng xiānghuì wúyuán duìmiàn bù xiāngféng.
Nasipte varsa arada kilometrelerde olsa kavuşursun, nasipte yoksa hemen karşındakine bile kavuşamazsın.
Bu Çin atasözü iki insanın birbirine olan aşkı çok güçlüyse ve kader kavuşmalarını istiyorsa her koşulda bir araya gelirler ancak kader bunu istemiyorsa yan yana da dahi olsalar kavuşamazlar gerçeğini ifade ediyor
Komik Çin Atasözleri
İnternette komik Çin atasözleri başlığı altında birçok söz görebilirsiniz. Ancak bunların birçoğu uydurma ve Çincede yer almayan sözler. Biz de sizler için birkaç gerçek Çin atasözü derledik. Okuduğunuz Çin atasözü komik mi değil mi yorumunu size bırakıyoruz ancak anlamlı oldukları muhakkak.
一天到晚和妻子吵架的男人晚上什么都得不到
Yītiān dào wǎn hé qīzi chǎojià de nánrén wǎnshàng shénme dōu dé bù dào
Gün boyunca karısıyla tartışan adam gece avucunu yalar
一个男人在电栅栏上小便将会得到令人震惊的消息
Yīgè nánrén zài diàn zhàlán shàng xiǎobiàn jiāng huì dédào lìng rén zhènjīng de xiāoxī
Elektrikli çitlere işeyen adam şok edici haberler alır
用一个筷子吃饭的人是饿的
Yòng yīgè kuàizi chīfàn de rén shì è de.
Tek çubuk(chopstick/kuàizi) ile yemek yiyen aç kalır.
拼命开车的人一定会到达那里
Pīnmìng kāichē de rén yīdìng huì dàodá nàlǐ
Ölümüne(tehlikeli) araba kullanan ölümüne gider.
一朝被蛇咬十年怕井绳
Yī zhāo bèi shé yǎo shí nián pà jǐng shéng
Bir kez yılan tarafından ısırılan 10 yıl kuyu ipinden korkar.
çok iyi bir site ve çok komik atasözleri var çok teşekkürler.