Bir insanın Wushu’da en yüksek seviyeye ulaşıp ulaşmadığı dört açıdan değerlendiriliyor; güç, irade, pozisyon ve psikoloji. İyi bir Kung Fu ustasının gücü hem katı hem de esnek olmalı, duruşu çok güçlü hissi uyandırmamakla birlikte çevik olmalı, iradesi insanlara yalnızca kendi isteği doğrultusunda vuracak şekilde olmalı ve zihni savaşa hazır olmakla birlikte öfkeyle hareket etmemeli. Laozi bu durumu “ İyi bir dövüşçü asla öfkeyle hareket etmez, çabucak öfkelenen bir kimse iyi bir dövüşçü olamaz” şeklinde ifade ediyor.
Wushu Sanatının Kökeni Ve Tarihsel Gelişimi
Wushu’nun tarihi Çin’in antik dönemlerine kadar dayanıyor. Çin’in ilkel toplumunu oluşturan insanlar ellerindeki kısıtlı alet ve silahlarla kendilerini sayıca üstün olan vahşi hayvanlara karşı savunmak zorunda kalıyor ve gruplar halinde yaşayarak farklı teknikler geliştiriyor. İşte hayvanları avlamak ve kendini korumak için geliştirilen bu teknikler Kungfu/Wushu dövüş sanatının temellerini oluşturuyor. Bu teknikler hem silahlı(balta, mızrak, kılıç vb.) hem de silahsız olarak uygulanıyor.
Daha sonraları bu dövüş teknikleri savaşlarda düşmanlara karşı da uygulanmaya başlıyor. Savaş sonrası galibiyetler de yine Wushu eşliğinde kutlanıyor. Shang Hanedanlığı döneminde Kung Fu teknikleri ile savaş sonrası eğlence için yapılan danslar birbirinden ayrılıyor ve Wushu savaşa hazırlık için bir eğitim olarak uygulanmaya başlıyor.
Hanedanlıklar Döneminde Wushu
İlkbahar ve Sonbahar dönemi ile Savaşan Beylikler döneminde beyliklerin iktidar için sürekli savaş halinde oluşu Wushu’nun gelişiminde önemli rol oynuyor.
Savaşan Beylikler dönemi son bulup Qin Hanedanlığı iktidarı eline alınca ülke genelinde silahlara el konuluyor. Bu durum Wushu’nun halk tarafından yapılmasında azalmalara sebebiyet veriyor. Ancak aynı zamanda jiaodi (bir çeşit güreş) adı verilen ve silahsız olarak yapılan Wushu türünün yayılıp zirveye ulaşmasını sağlıyor.
Sui, Tang ve Beş Hanedanlıklar döneminde Kung Fu kayda değer bir ilerleme kaydediliyor. Bu dönemde saraya memur olarak girebilmek ve yükselebilmek için sınav sistemi getiriliyor ve sınavın aşamalarından bir bölümünde adaylar Wushu’dan da sorumlu tutuluyor.
Ming Hanedanlığı döneminde Kung Fu büyük bir gelişim gösteriyor, farklı teknikler kullanan ustaların önderliğinde birçok Wushu türü ortaya çıkıyor.
Çin Cumhuriyeti’nin ilk zamanlarında Kung Fu gelişim açısından güzel bir dönem geçiriyor. Mizongquan’in (Çin Boks Hizipi) kurucusu olan Huo Yuanji Wushu’daki başarıları ile ülke çapında tanınıyor.
Çin Halk Cumhuriyeti’nde Wushu
Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte Wushu kültürel bir miras olarak görülmeye başlanıyor ve bu alanda çalışmalar yapılıyor. Yapılan çalışmalar sonucunda;
- Wushu’nun insanlar için ne anlam ifade ettiği netlik kazanıyor.
- Bu sanatın üzerine ciddi araştırmalar yapılarak Kung Fu sistemli bir hale getiriliyor.
- Wushu’nun değeri artıyor.
- Kung Fu toplulukları sayısı artıyor ve bütün Çin’e yayılıyor.
- Wushu teknikleri hiç olmadığı kadar çok gelişim gösteriyor.
- Çin dövüş sanatı olan Kung Fu Wushu tüm dünyaya açılıyor ve yayılıyor.
1998 yılında, Uluslararası Wushu Federasyonu’nun, Uluslararası Olimpiyat komitesine yapmış olduğu başvurusu kabul ediliyor ve Kung Fu Sporu, Olimpiyat Oyunları’ na katılmaya hak kazanıyor. 2008 yılında, Olimpiyat Oyunları’ nın Çin-Beijing(Pekin)’de yapılması kararı alınıyor ancak bu karar uygulanmıyor. Her ne kadar olimpiyatlarda yer almasa da 2008 yılında Pekin’de “Pekin 2008 Wushu Şampiyonası” düzenleniyor.
Wushu Türleri, Ülkemizde Kung Fu Ve Türkiye Wushu Federasyonu
Kung Fu ortaya çıktıktan ve sistemli bir şekilde öğretilmeye başladıktan sonra tarih sahnesinde farklı okullarda farklı şekillerde öğretilmeye başlıyor. Zaman geçtikçe, bölgesel kültür farklılıkları Wushu’nun 7 ana kategoriye ayrılmasına neden oluyor.
1. Shaolin
Shaolin Kungfu/Wushu en bilinen dövüş sanatı okullarından bir tanesi. Birçok insan Kung Fu’nun Shaolin’den geldiğine inanıyor. MS 495 civarında Kuzey Wei Hanedanlığı zamanında inşa edilen efsanevi Shaolin Manastırı, Henan vilayeti Songshan’da bulunuyor. Özellikle Kuzey Çin’de yaygın olan bu tarzın kurucusu Hintli bir keşiş olan Buddhabhadra olarak biliniyor.
2. Wudang
Wushun’nun en baskın 2 okulundan bir diğeri. Okul, Wudang Dağlarının çevrelediği kuzey-batı Hubei bölgesinde bulunuyor. Wudang, öğrencileri dikkatli seçmesi ve tekniklerin çok gizli olmasından dolayı çok yayılmıyor. Bu tarzda asıl amaç, düşman saldırısından hemen sonra saldırmak ve hâkimiyeti ele geçirmek.
3 .Emeiquan
Dağ ve vahşi yaşamı ile ünlü olduğu için Emeiquan, az zıplama ve düşük dengeli duruşlarla karakterize olan tekniklerden oluşuyor. Hareketleri çok çeşitli olan Emeiquan’da en ölümcül hareketler el bileğinden ortaya çıkıyor. Emeiquan; Nanquan’dan sonra Güney Çin’deki en büyük ikinci okul. Okul, Sichuan bölgesinin ortasında bulunuyor.
4. Nanquan
Bu okulda Wushu silahsız dövüşe odaklı. Çincedeki anlamı “Güney Yumruğu“ olan Nanquan, genel olarak Çin’in güneyinde yer alan Çin dövüş sanatlarını kapsıyor. Güney Fujian ve Lingnan kültürlerini temel alan okulun merkezi Quanzhou’da bulunuyor.
5. Xingyiquan
Merkezi Shanxi, Yan-Zhao ve merkez ovalarda yer alıyor. Xingyiquan , Wudang ve Taijiquan’in yanı sıra içsel güce odaklanan 4 büyük okuldan birisi. Fakat, Xingyiquan tarzı güçlü saldırılara dayanıyor. Ming Hanedanlığının sonlarında ve Qing Hanedanlığının başlarında ortaya çıkan bu sanat Ji Jike tarafından kuruluyor. Kendisinin gençliğinde 10 yıl boyunca Shaolin Tapınağında çalıştığı tahmin ediliyor.
6. Taijiquan
Ülkemizde Tai chi/ Tai qi olarak da bilinen Taijiquan tarzının merkezi Henan ve Pekin’de bulunuyor. Pekin kültürünü temel alan Taijiquan tüm Çin savaş sanatları arasında, belki de Çinli insanların düşüncelerini en açıkça gösteren sanat. Dövüşmeyi ve iyi bir sağlığı bütünleştirirken aynı zamanda güçlü bir irade ve ruh gerektiriyor. Kendini diğer alanlardan ayıran en belirgin özelliği ise dairesel hareket edilmesi. Temel prensibi ise savunma. Taijiquan Çin savaş sanatları arasında en büyük kültürel etkiye sahip olan okul. Tekniklerin ve fiziksel sağlığın uyumlu olması bu sanatın her yaş grubunda öğrenilmesini mümkün kılıyor.
7. Baguazhang
Kurucusu Dong Haichuan olan bu sanat, Wudang okulunun 3 ana dövüş sanatından birisi. Merkezi de Pekin’de yer alan tarz Pekin kültürünü temel alıyor.
Günümüzde Türkiye’de Wushu
Günümüzde ise yarışmaları düzenlenen Wushu sporunun iki farklı türü bulunuyor. İki kişinin karşılıklı müsabakasından oluşan Serbest (silahsız) dövüş anlamında Sanda Wushu (散打武术) ve ikili dövüş yerine hareketlerin sergilenmesinden oluşan daha çok gösteri şeklindeki Taolu/Tao Wushu (套路武术). Wushu Sanda alanına giren ancak hareketlerin daha hafif icra edildiği, hafif temas içeren Qinda adında bir tarz da bulunuyor. Bilinenin aksine Tayland kökenli bir dövüş sanatı olan Muay Thai Wushu türü olarak yer almıyor.
Ülkemizde Wushu Federasyonu ancak 2006 yılında müstakil bir federasyon olarak kuruluyor. Wushu sporuna ilişkin eğitim ve yarışma gibi faaliyetler, Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonu tarafından yürütülüyor.
