Jack Ma Kimdir? Alibaba Group’un Kurucusunun Hikayesi
* Forbes dergisi verilerine göre Jack Ma serveti 38.8 milyon dolar.
Jack Ma’nın Hayatı
Ma Yun 10 Eylül 1964 tarihinde Çin’in güneydoğusunda yer alan Hangzhou şehrinde hayata gözlerini açıyor. Bir erkek bir de kız kardeşi bulunan Jack Ma, ABD başkanı Richard Nixon’ın şehrini ziyarete gelmesinin ardından henüz 12 yaşındayken İngilizce öğrenmeye merak salıyor. Bu amaçla şehrine gelen turistlere rehberlik yaparak onlardan İngilizce öğrenmeye çalışıyor. Bunu bir iş gibi değil bir hobi gibi gören Ma, 8 yıl boyunca hiçbir ücret almadan turistlere rehberlik yapmaya devam ediyor ve İngilizcesini geliştiriyor. İşte ona “Jack” ismini o yıllarda arkadaş olduğu bir turist veriyor.
Jack Ma Başarısızlıkları İle Övünüyor
Aslında Jack Ma hayatı boyunca başarısızlıklar yaşamış bir işadamı. İlkokulda ve ortaokulda çok parlak bir öğrenci olmayan Ma üniversite sınavında da ancak 3. denemesinde sınavı kazanabiliyor. Sınavda Hangzhou Öğretmen Enstitüsü İngiliz Dili bölümünü kazanan Ma çocuk yaşlarda öğrenmeye merak saldığı dilin okulunu okumaya başlıyor. 1988 yılında bölümü bitirerek mezun olan Ma, mezuniyetin ardından üniversite arkadaşı Zhang Ying (Cathy Zhang) ile evleniyor. Genç yaşlarda birçok iş başvurusu reddediliyor. Aralarında Jack Ma’nın da bulunduğu 24 kişinin iş için başvurduğu KFC şubesine bir tek o alınmıyor. Polislik için başvurduğunda ise başvuran 5 kişi arasında işe alınmayan tek kişi yine Ma oluyor. Harvard Üniversitesi’ne toplam 10 kez başvurduğunu söyleyen Ma, her seferinde red cevabı alıyor. Ancak Jack Ma başarısızlıkları kendisi için bir deneyim olarak görüyor. Ona göre aslında başarısız olan insan bir şey kaybetmiyor. Başarısız olarak nasıl başarılı olacağını öğreniyor.
Jack Ma’nın Hayatı Değişiyor
Ma okuldan mezun olduktan bir süre sonra yerel bir okulda İngilizce öğretmenliği yapmaya başlıyor. Daha sonra Çinli şirketler için çevirmenlik yapmaya başlayan Jack Ma hayatı boyunca hayalini kurduğu Amerika fırsatını bu işinde yakalıyor. 1995 yılında gittiği Seattle şehrinde bilgisayar ve internetle tanışıyor. İlk kez gördüğü ve anlam veremediği bu dünyanın ne olduğunu Amerikalı arkadaşından öğreniyor. Arama motoruna önce “bira” yazarak aratıyor. Karşısına bira ile ilgili birçok şey çıkınca bu sefer de “Çin” yazarak aratıyor. Ancak karşısına pek bir şey çıkmıyor. İşte o zaman bu alanda bir şeyler yapmaya karar veren Jack Ma hayatı farklı bir noktadan yakalıyor. Eğer bugün “Jack Ma kimdir?” diye internette aratıyorsak bunun sebebi o Seattle ziyareti.
Çin’e döndükten sonra önce bir tercüme bürosu açıyor ve bu girişiminden olumlu tepkiler alıyor. Daha sonra Çinli şirketlerin bilgilerinin yer aldığı bir site kuruyor. Yellow Page tarzı olan bu site Jack Ma’ya göre oldukça çirkin bir site. Ancak bu site Ma ve bilgisayar öğretmeni olan sitenin diğer ortağı He Yibing’e toplamda 800 bin dolar kazandırıyor. Tek kelime kod yazmayı bile bilmeyen Ma Yun ilk bilgisayarını bu siteden kazandığı para ile 1997 yılında alıyor.
Alibaba Kurucusu Jack Ma
Daha çok Aliexpress kurucusu ya da Alibaba kurucusu olarak bilinen Ma kendisini ünlü eden bu oluşumu 1999 yılında 17 arkadaşı ile beraber 60 bin dolar sermayeyle başlatıyor. İlk yıllarda şirket pek bir para kazanmıyor. Ancak sitesinde yer verdiği şirketler oldukça iyi miktarda paralar kazanıyor. Şirket 3 yıl sonra yükselişe geçerek ciddi gelirler elde etmeye başlıyor. Jack Ma daha sonraları Aliexpress, Alipay gibi girişimlerle büyüyen Alibaba Group kurucuları arasında en çok tanınanı oluyor.
Peki, Alibaba ismi nereden geliyor? Bunun hikayesi de bir hayli ilginç. Ma Yun kuracağı şirketin online bir platformda olacağı ve tüm dünya tarafından erişilebileceği için global bir isme sahip olması gerektiğini düşünüyor. Daha sonra İran yöresinin bir hikayesi olan ve bütün dünya tarafından bilinen “Ali baba ve kırk haramiler” hikayesinden yola çıkarak şikretin ismini Alibaba koymayı düşünüyor. Gittiği bir yurtdışı gezisin esnasında San Francisco’da öğle yemeği yerken garson kıza “Alibaba” kelimesinin onun için bir şey ifade edip etmediğini soruyor. Kız da Alibaba’yı kim bilmez “Açıl susam açıl!” diyor ve Ma tam da o esnada şirketinin ismini Alibaba koymaya karar veriyor.
Girişimcilere İlham Veren Jack Ma Sözleri
Başarı ve başarısızlıkları ile ünlü olan Jack Ma sözleri ile birçok kişiye ilham kaynağı oluyor. İşte girişimcilere ilham olacak nitelikteki Jack Ma sözleri;
‘‘Başaracağız çünkü çok genciz ve asla, asla pes etmeyeceğiz’’
‘‘Başarısız olmam önemli değil. En azından başkalarına örnek olabilmişimdir. Ben başarısız olsam bile birisi mutlaka başaracaktır.’’
‘Eğer pes etmezsen hala şansın var demektir. Ve eğer küçüksen, gücünden ziyade beynine güvenmelisin ve konsantre olmalısın.’’
‘Eğer ne yapmak istediğini bilen iyi bir takımsak, bizden biri onlardan on kişiyi yenebilir.’’
“Mutlu olmaya gayret ediyorum çünkü ben mutsuz olursam çalışanlarım, ortaklarım ve müşterilerim mutsuz olur.”
“Benim işim daha çok insanın iş sahibi olmasını sağlamak.”
“İyi bir lider esnek ve dayanıklı olmalı, çalışanlarının katlanamayacağı şeylere katlanabilmelidir.”
“Fiyat konusunda asla rekabet etmeyin. Daima hizmet ve inovasyon alanlarında rekabet edin.”
“Başka insanların başarı hikayelerini değil, başarısızlık hikayelerini okuyun. Başarısızlıklarda temel bazı ortak durumlar vardır. Başarı hikayeleri ise çok spesifik nedenlere bağlıdır.”
Aslında Jack Ma sözleri ile pes etmemeyi, yılmamayı ve hedef odaklı çalışmayı başarının sırrı olarak bizlerle paylaşıyor.